Moje zaimki to:
oni/e/ich
(Formy liczby mnogiej z ukośnikiem)
Przykłady użycia w zdaniu:
- Myślę, że oni/e są bardzo mili/łei/e, przyjacielscy/kie i urzekająci/e.
- Tęsknię za ich śmiechem.
- Chcieli/ałyśmy ich posłuchać.
- Chcieli/ałyśmy posłuchać właśnie ich.
- Napiszę do nich później.
- Powiedzieli/ałyśmy im, że ich/je lubimy.
- Powiedzieli/ałyśmy to właśnie im.
- To wszystko dzięki nim.
- Spotkali/ałyśmy ich/je wczoraj.
- Spotkali/ałyśmy właśnie ich/je.
- Wycelowali/ałyśmy w nich/nie palcem.
- Poszli/szłyśmy z nimi do szkoły.
- Rozmawialiśmy o nich ostatnio.
- Chcieli/ałybyście pójść do kina?
- Czy będziecie grali/ły z nami?
- Kiedy będziecie mogli/ły się z nami spotkać?
- Gdy byli/łyśmy w domu, zaczęli/ełyśmy gotować.
- Dostali/łyśmy wyniki egzaminu i jesteśmy z nich zadowoleni/oneni/e.
- Wszyscy/tkie z nich chcieli/ały czego innego.
- To miło, że nas państwo odwiedzają.
- Czy będą państwo kontynuować subskrypcję?
Dane na podstawie Niebinarnego Spisu Powszechnego 2024.
Odmiana:
| Mianownik | Dopełniacz | Celownik | Biernik | Narzędnik | Miejscownik |
|---|---|---|---|---|---|
| oni/e | ich / ich / nich | im / im / nim | ich/je / ich/je / nich/nie | nimi | nich |
Skąd w polszczyźnie tyle różnych form zaimków? Zapraszamy do lektury artykułu: Co warto wiedzieć o używaniu (i tworzeniu) zaimków?
| 1 os. | 2 os. | 3 os. | Przymiotniki |
|---|---|---|---|
| –ali/ałyśmy | –ali/ałyście | –li/ły | –i/e |
Formy mnogie
Normatywne formy mnogie mogą być używane do opisu pojedynczej osoby, w tym jako dosłowne tłumaczenie angielskiego „they/them”. Są poprawne i bez tworzenia neogramatyki, a ich zamysł jest łatwy do zrozumienia dla osób znających angielski odpowiednik, aczkolwiek dla wielu jest to dezorientujące. Używanie ich wciąż wymaga wyboru między zgenderyzowanymi wersjami („oni” lub „one”). Nienormatywne formy mnogie mogą służyć nie tylko do opisu pojedynczych osób, ale również grup mieszanych lub o nieznanej płci. Więcej informacji o zwracaniu się do grup na naszym blogu: „Jak zwracać się do grup osób?”
- one/ich – Formy niemęskoosobowe liczby mnogiej Normatywne
- oni/ich – Formy męskoosobowe liczby mnogiej Normatywne
- oni/e/ich – Formy liczby mnogiej z ukośnikiem Normatywne
- ona/ich – Neutralne formy mnogie z zaimkiem „ona”
- ona/ich – Formy mnogie oparte na czeskiej liczbie mnogiej
- ony/ich – Formy mnogie rodzaju postpłciowego z zaimkiem „ony”
- onie/ich – Neologiczne formy mnogie z zaimkiem „onie”
Przykłady z tekstów kultury:
Formy liczby mnogiej z ukośnikiem (oni/e/ich)
Joanna Wróżyńska – Sam Smith w Abbey Road Studios: „Po prostu zagramy i zaśpiewamy” (w: „Wysokie Obcasy”) , 2020
- „Sam Smith, którzy/które jako osoba niebinarna używają zaimka osobowego „they”, czyli oni/one, wystąpili/ły w słynnych londyńskich Abbey Road Studios, promując swój najnowszy album „Love Goes”.”
O co chodzi w tej stronie?
Polska gramatyka jest skomplikowana i silnie zgenderyzowana. Nie oznacza to jednak, że niemożliwe jest używanie innych form niż „on” i „ona”.
Udostępniamy tutaj linki do przykładów użycia (w prostych zdaniach oraz w tekstach kultury: literaturze, prasie, filmach, serialach, muzyce) zaimków i innych form płciowych – nie tylko normatywnych „on” i „ona”, lecz także form niebinarnych, takich jak rodzaj neutralny czy postpłciowy.
Dlaczego należy je respektować? Bo zwracanie się do kogoś tak, jak sobie życzy, jest podstawą relacji społecznych. Nie powiesz do Ani „Franku”, nie powiesz „na ty” do osoby, z którą jesteś „na pan”, itp. A są osoby, które nie chcą, by im mówić „on” ani „ona”. Czy to uszanujesz, świadczy wyłącznie o Tobie.
Warto wrzucić link do swoich zaimków na swoje profile na portalach społecznościowych – nawet jeśli jesteś cis (= nie trans) i używasz „on” lub „ona”. – ponieważ dzięki temu pokazujesz wsparcie dla społeczności trans i normalizujesz podawanie zaimków przez osoby, których zaimki nie są oczywiste (więcej powodów tutaj).
Formy neutralne płciowo – jak np. „moi drodzy/drogie”, „drogie osoby”, „wszys* chętn*”, „jesteś wspaniałx”, itp. – są też przydatne, gdy zwracasz się do grupy ludzi lub do osoby, której płci nie znasz.
Już teraz w codziennej polszczyźnie używamy wielu form neutralnych płciowo: „moje kochanie zrobiło mi niespodziankę”, „proszę przyjść do szkoły z rodzicem”, „w urzędzie powiedziano mi, że...”, „dzwonili z gazowni”, „będę robić”, itp. Tutaj idziemy po prostu o krok dalej.