Unikanie form nacechowanych płciowo
Niektóre osoby niebinarne preferują używanie form unikających precyzowania płci zamiast tych nacechowanych czy to binarnie czy niebinarnie. Warto też używać ich mówiąc o osobach, których płci nie znamy. Choć w silnie zgenderyzowanym języku polskim jest to względnie trudne do zrobienia i może lekko zmieniać znaczenie zdania, to jednak wcale nie jest niemożliwe.
Zmiana podmiotu zdania
Normatywne
- usłyszałam dzwonek telefonu → zadzwonił telefon
- przestraszyłem się nagłego hałasu → jakiś nagły hałas mnie przestraszył
Użycie czasowników niewłaściwych
Normatywne
- powinieneś skoczyć do sklepu → trzeba by skoczyć do sklepu
- widziałem fajerwerki → widać było fajerwerki
Strona bierna
Normatywne
- zgubił telefon → telefon został zgubiony
- znalazłam telefon → telefon został znaleziony
Forma bezosobowa
Normatywne
- pani w urzędzie powiedziała mi → w urzędzie powiedziano mi
- znalazłam telefon → znaleziono telefon
- jak jesteś zalogowany, to możesz edytować wpisy → jak się jest zalogowanym, można edytować wpisy
- slyszałam dziwne odgłosy → było słychać dziwne odgłosy
Bezosobowe użycie 3. os. mnogiej
Normatywne
- pani w urzędzie powiedziała mi → w urzędzie powiedzieli mi
Podmiot logiczny w celowniku
Normatywne
- przypomniałem sobie → przypomniało mi się
- zmarzłam → zrobiło mi się zimno
- zrobiłem → udało mi się zrobić
- nigdy nie myślałam o tym w ten sposób → nigdy nie zdarzało mi się myśleć o tym w ten sposób
Bezokolicznikowy czas przyszły
Normatywne
- będę robiła → będę robić
- będę jadł → będę jeść
Czas teraźniejszy i przyszły zamiast przeszłego
Normatywne
- gdy robiłem wczoraj obiad, skaleczyłem się nożem → robię wczoraj obiad i jak się nie skaleczę
Imiesłowy
- usiadłem na kanapie → usiadłszy na kanapie
- wypiłam herbatę → wypiwszy herbatę
- posprzątałem mieszkanie → mieszkanie posprzątane
Unikanie trybu przypuszczającego
Normatywne
- czy mógłbyś mi pomóc? → czy możesz mi pomóc?
- może bym tak pojechała na wakacje? → może pojadę na wakacje?
Osobatywy i inne normatywne neutralne rzeczowniki
Normatywne
- zarządca → osoba zarządzająca
- kandydaci i kandydatki → osoby kandydujące
- proszę przyjść do szkoły z mamą lub tatą → proszę przyjść do szkoły z opiekunem
- mama i tata Ani są bardzo mili → rodzice Ani są bardzo mili
- dziennikarze oko.press → redakcja oko.press
- fani Mariny → fandom Mariny
Skrócone zaimki
Choć historycznie formy te są męskie, to współcześnie są na tyle rzadko używanie, że warto próbować je reinterpretować.
- to dla niego → to dlań
- mieszkam u niej → mieszkam uń
Skrócone zaimki + strona bierna
Choć historycznie formy te są męskie, to współcześnie są na tyle rzadko używanie, że warto próbować je reinterpretować.
- zrobiła → było przezeń zrobione
Staropolska, rzeczownikowa odmiana przymiotników
Choć historycznie formy te są męskie, to współcześnie są na tyle rzadko używanie, że warto próbować je reinterpretować.
- jestem szczęśliwa! → jestem szczęśliw!
- czemu jesteś taki zmartwiony? → czemu jesteś tak zmartwion?
Wyrzutnia / elipsa
Normatywne
- coś bym dziś porobiło → coś bym dziś
Sprytne użycie przeczenia
Normatywne
- byłam poza domem → nie było mnie w domu
Skróty
Normatywne
- Katarzyna Nowak → K. Nowak
- Szanowny Pan Białek → Sz. P. Białek
- Towarzyszka Q → Tow. Q
Liczebniki zbiorowe
Normatywne
- dziesięciu pracowników → dziesięcioro pracujących
Ujęcie innymi słowami
Normatywne
- psa się cieszy że wróciłom → psa się cieszy, że jestem z powrotem w domu
- nie chodź samemu → nie chodź samotnie
- nigdy nie będziesz szło samo → nigdy nie będziesz iść samotnie