Blog
- Wystarczyło zapytać…
- Krótka notka o osobatywach
- Czytanie ze zrozumieniem
- Niebinarny Spis Powszechny 2021 – wnioski
- Zamiast pierdyliarda dyskusji czy wolno używać – zróbmy pierdyliard użyć
- Inkluzywne liczebniki
- Zaimki w rodzaju postpłciowym
- Zaimki nie tylko osobowe
- Przemówienie Arcziego na konferencji prasowej ws. transfobii w Gazecie Wyborczej
- Rekomendacja Rady w sprawie pytania o płeć w formularzach
- Podsumowanie działalności w roku 2020
- Niebinarność w „Gwiezdnych Wojnach”
- Nadszedł czas się obnosić! – przemówienie Sybila z Wrocławskiego Marszu Równości
Dodatkowe materiały
- en Pronoun.is – anglojęzyczna inspiracja dla tej strony.
- Opinia Rady Języka Polskiego o formach „byłom”, „byłoś”, itp.
„Nigdzie nie występuje zastrzeżenie, że nie tworzy się form 1. i 2. osoby rodzaju nijakiego w czasie przeszłym. Tak więc z punktu widzenia gramatycznego formy byłom, byłoś, robiłom, robiłoś, widziałom, widziałoś itd. są poprawne, zgodne z systemem językowym.”
- Genderneutralizacja polszczyzny? – artykuł opisujący, dlaczego język neutralny płciowo jest ważny, i zbierający pomysły na stworzenie takiego.
„Język, którego używamy, wpływa na to, jak myślimy. Ciężko nam zatem będzie traktować wszystkich równościowo, jeżeli nasza podświadomość będzie dzieliła wszystkich napotkanych ludzi na dwie kategorie. No i żeby jeszcze były tylko dwie kategorie… Niektórzy ludzie nie należą do żadnej z tych dwóch opcji (“and if that surprises you, you need to get out more” – Tom Scott). Dla nich język polski jest jeszcze mniej łaskawy niż dla kobiet.”
- Czemu KAŻDY powinien mieć zaimki w bio
- Niebinarność w „Gwiezdnych Wojnach”
- Nadszedł czas się obnosić! – przemówienie Sybila z Wrocławskiego Marszu Równości
- Rekomendacja Rady w sprawie pytania o płeć w formularzach
- Maniak marudzi #27: Niebinarne tłumaczenia – artykuł pokazujący, że „nie da się przetłumaczyć they/them na polski” to tylko wymówka.
- Ludzie z komputera, ludzie z internetu – Michał Radomił Wiśniewski o „wojnie kulturowej” o zaimki, o naszym projekcie i o dukaizmach.
- en Misgendered in Translation?: Genderqueerness in Polish Translations of English-language Television Series – ANGLICA. An International Journal of English Studies
- Równi wobec języka – o języku neutralnym płciowo – artykuł Agnieszki Wąsowskiej
- Transpłciowa młodzież w polskiej szkole
„Jeśli chcesz rozbudzić w uczniach zainteresowanie językiem polskim, spróbuj odejść choć na jedną lekcję od sztywnych reguł i z pomocą kategorii Literatura strony zaimki.pl porozmawiać o ewolucji języka i neutratywach. Może uczniowie spróbują wymyślić własne?”
- Nie-binarny język polski – seminarium naukowe (Queer UW)
- Wideoesej „Mistycyzmu Popkulturowego” o tym, jak polscy tłumacze (nie) radzą sobie z formami gramatycznymi w przypadku postaci niebinarnych
- Gra „Bugsnax” w której występuje postać niebinarna używająca dukazimów.
- Wywiad z Olą Lubińską, tłumaczką gry „Bugsnax” – 6 kolorów gier wideo
„Od początku wiedziałam, że nie chcę przepuszczać Floofty’enu przez magiel ciswashingu. To jednak łatwiej było stwierdzić w teorii, niż zastosować w praktyce, bo tak naprawdę nie miałam w tamtym czasie pojęcia, czy polszczyzna dysponuje już jakimiś formami niebinarnymi, a jeśli tak, to jak się ich używa. Z pomocą przyszła mi nieoceniona strona Zaimki.pl i jej ekipa, która cierpliwie odpowiadała na wszystkie moje pytania. Gdy już znalazłam rzetelne źródło i miałam z kim o tym pogadać, to okazało się, że możliwości jest całe mnóstwo.”
- Poradnik, jak urzędowo zmienić imię w Polsce
- Prof. Katarzyna Kłosińska o neutralnych płciowo imionach
„Od kilku lat coraz częściej dostajemy z urzędu stanu cywilnego prośby o opiniowanie imion neutralnych płciowo. Najczęściej chodzi o nastolatki, których płeć biologiczna jest inna niż psychiczna, są w trakcie procedury korekty płci lub nie identyfikują się ani jako kobieta, ani mężczyzna. Chcą zmienić imię na takie, które nie będzie się kończyło ani na „a”, jak w polszczyźnie imiona kobiece, ani na spółgłoskę, przypisaną imionom męskim. Choć polska tradycja nie zna takich imion, to opiniujemy je pozytywnie, bo w zderzeniu dwóch wartości: dobrostanu człowieka wynikającego z jego problemów z tożsamością i tradycji językowej, należy uznać tę pierwszą za wyższą.”
Zaimki.pl w mediach
Zaproszone
- Zaimki.pl: powstała strona ułatwiająca dostosowanie języka polskiego osobom niebinarnym. Rozmawialiśmy z jej twórcą i twórczynium – Queer.pl
- Osoby redaktorskie Słownika Neutratywów u Joanny Frejus w Halo.Radio
- Niebinarność i język – rozmowa z twórczami strony zaimki.pl w Queerowy Maj
- Jestem osobą niebinarną – rozmowa z Sybilem w Starej Piekarni – o Słowniku Neutratywów i zaimki.pl od 6:20
- Sybil u Wojtka Szota w audycji Godzina bez fikcji (Reset Obywatelski)
„Są różne problemy, jedne są bardziej podstawowe, inne mniej, ale wszystkie możemy rozwiązywać jednocześnie. Bo to nie jest tak, że w momencie, w którym rozwiązujemy te bardziej poważne problemy, u kogoś nie znajdzie się siła by rozwiązać te mniejsze. Są osoby, które nie są w stanie rozwiązać tych dużych problemów, ale są w stanie rozwiązać te mniejsze.”
- Czy TERF to slur? – rozmowa z Tess w podcaście Pok0chawszy mówi – o Słowniku Neutratywów i zaimki.pl od 1:20:00
„Pomysł był dość prosty, analogiczny do feminatywów, że skoro feminatywy wkluczają kobiety do obecności w języku, to tak samo powinno się wkluczać osoby niebinarne, które w tym momencie w języku polskim reprezentacji nie mają. Inicjatywą Słownika Neutratywów Rady Języka Neutralnego na ten rok jest walka o to, żeby mówić „rodzaj neutralny” zamiast „rodzaj nijaki”, ponieważ „nijaki” jest formą obelgi, obrazy, jak coś jest nijakiego, to krytykujemy. A przecież rodzaju nijakiego jest np. słowo „dziecko”, a nie chcemy obrażać dzieci.”
- es El lenguaje inclusivo de lxs polacxs – Ausir i Dante w hiszpańskojęzycznym podcaście Proyecto Polonia
- Konferencja prasowa Lobby LGBTQ ws. transfobii w Gazecie Wyborczej – przemówienie Archiego
„Każdego dnia walczymy o widoczność osób będących pod parasolem transpłciowości przez tworzenie bezpiecznej i komfortowej przestrzeni językowej, dokładamy wszelkich starań, by rodzaj neutralny nie był rodzajem infantylnym, by zaimki inne niż ona i on przestały brzmieć dziwnie. Robimy to wszystko po to, by żadna osoba nie czuła się i nie była osobą wykluczoną, dlatego właśnie popieramy i podpisałośmy list otwarty do Gazety Wyborczej.”
Wspomniane
- Niebinarne postaci w uniwersum "Gwiezdnych wojen". Jak unika się neutratywów w polskim tłumaczeniu? – Queer.pl na podstawie naszego artykułu
- Osoby transpłciowe - kim są i jak się do nich zwracać? Oto krótki poradnik – Vibez.pl
„Pomocne mogą się też okazać neutratywy, czyli słowa i zwroty, które nie są nacechowane płciowo. Niestety nasz język jest ubogi w formy niebinarne, takie jak choćby angielskie zaimki they/them, dlatego tworzenie takich słów jest naprawdę potrzebne. Z pomocą przychodzi jedna z nowych inicjatyw, czyli Słownik Neutratywów Języka Polskiego. Na ich stronie znajdziecie formy neutratywnych zaimków, słów, a także przykłady ich użycia np. w tekstach kultury. Odwiedźcie też ich profil na Instagramie. Tłumaczą tam chociażby to, dlaczego zwrot transseksualistka nie jest najlepszy i dlaczego powinno się mówić o korekcie płci, a nie "zmianie płci".”
- Od pewnego czasu, gdy prowadzę jakieś spotkanie, zwracam się do zebranych per „panie, panowie i osoby niebinarne” – Wojciech Orliński w dodatku do Gazety Wyborczej Duży Format
„Wprawdzie już nie prowadzę słowniczka neologizmów, dalej się jednak uważnie przyglądam przemianom języka. Za najciekawsze słowo roku 2020 uważam "neutratyw".”
- Niebinarność, neutratywy i prawa człowieka – Rozmowa z W. Dynarskim (Bezwstydne Podcast) – o zaimki.pl i neutratywach w okolicach 13:40
- Inkluzywny język – Rozmowa z Kahą z Inkluzywnej Mowy (podcast SZAJN na głos) – o zaimki.pl i neutratywach w okolicach 11:11
- 130 tysięcy zgłoszeń w plebiscycie Młodzieżowe Słowo Roku 2020! Komentarz Anny Ewy Wileczek – po miesiącu – PWN notujące pojawienie się form neutratywnych
„[Młodzież] Dokonuje jednoznacznej identyfikacji osób – od neutralnych: typiarz/typiara/, ziomal/ziomówa oraz „neutratywnie” motywowanego ziomczę – po nacechowane pozytywnie formy typu: hotówa ‘atrakcyjna osoba najczęściej płci męskiej’ lub chad ‘niezwykle przystojny chłopak, obiekt powszechnej adoracji’, a także przykłady negatywnych waloryzacji.”
- Od zjarania świata – Rozmowa z Marcelim Szpakiem w Przekroju
„Drugi ogromny poligon neopolszczyzny to wszelkiej maści queerowe i gender-benderowe fora, grupy i strony, […] tam wykuwa się całkowicie nowa forma języka, dostosowana do opisywania zjawisk dotychczas po polsku nieopisanych lub opisywanych na głębokich zapożyczeniach z angielszczyzny […] Totalnie kibicuję tym dzieciakom, bo nie walczą z językiem dla popisów formalnych, dogłaskania własnego ego czy czystej radości trollingu (choć są wśród nich też trolle wybitne), tylko potrzebna im taka polszczyzna, w której mogą opisać siebie we własnych kategoriach, a nie tych, które narzuca „normatywna” większość. Cieszy mnie, że te środowiska się coraz lepiej organizują, podejmują coraz szerzej zakrojone inicjatywy, jak choćby „Słownik Neutratywów Języka Polskiego” na fejsie, i wydaje mi się to jednym z najciekawszych frontów walki o komunikacyjną przejrzystość polszczyzny w tym stuleciu, o to, by język obejmował i wyrażał wszystkich, a nie tylko absolwentów kultury patriarchatu.”
- Neutratywy – blog Baba od polskiego
„W spektrum możliwości neutralnego języka możecie odnaleźć się na stronie zaimki.pl (to także portal dla wszystkich, którzy w języku szukają przestrzeni dla siebie). Osoby niebinarne nie mają z jego użyciem problemów, to wpis dla osób cispłciowych, które – nie oszukujmy się – nawet przy wielkiej empatii nie poczują tego samego dyskomfortu, co osoby niebinarne.”
- Niebinarny spis powszechny - dołącz do badania nad niebinarnością w języku polskim – Queer.pl
- On, ona, onu. „Trzy płcie to tylko metafora”. Czy osoba LGBT czuje się w Gorzowie bezpiecznie? – Gazeta Lubelska
- Lewica na froncie walki z językiem polskim – prześmiewczy (ale, o ironio, edukacyjny i robiący nam zasięgi) materiał o zaimki.pl w rządowej reżimówce #Jedziemy w TVP Info
„Tym razem lewica połączyła siły, aby stworzyć nowy język polski. Jeżeli włożyli Państwo dużo pracy jako dzieci w celu nauczenia się na przykład poprawnego używania zaimków i końcówek, to niestety muszą Państwo zacząć uczyć się tego od nowa. Pomocna ma być w tym strona zaimki.pl. (…) Z pewnością za chwilę będzie to obowiązkowe w szkołach, nasze dzieci będą miały łatwiej, o ile przed tym szaleństwem ich nie uchronimy. (…) Tego jest bardzo dużo, można sobie poczytać. Oczywiście zachęcam do odwiedzin na stronie internetowej zaimki.pl; można tam poćwiczyć język polski w jego przyszłej, nowej odsłonie.”
- W TVP wyśmiewali osoby niebinarne. Bralczyk komentuje – WP.pl
„Jeśli więc osoba niebinarna nie chce wyrażać się ani w rodzaju męskim, ani w rodzaju żeńskim, językoznawca proponuje jej, przynajmniej w liczbie pojedynczej, użycie rodzaju nijakiego. - Czy wprowadzać jakoś dodatkowy rodzaj gramatyczny? Uważam, że nie. Że to nie jest w języku potrzebne. Jeżeli razi kogoś określenie męskie czy żeńskie w liczbie pojedynczej, to może stosować neutrum - "ono". Co prawda my akurat traktujemy "to" jako często nieosobowe, ale przecież mamy rodzaj nijaki w odniesieniu do chłopięcia, czy dziewczęcia. Mówimy "to" dziecko, "to" dziewczę" i to jest rodzaj nijaki. Dlatego rodzaj nijaki może być teoretycznie zastosowany w odniesieniu do osób, które są niebinarne.”
- Młodzi coraz częściej identyfikują się jako LGBT+. To rewolucja z szacunku i empatii – OKO.press
„„W tym sensie queer jest dla mnie przede wszystkim kulturą życzliwości.” A pierwszą jej praktykę stanowi pytanie o czyjeś zaimki [link do zaimki.pl]. To mały, ale wyraźny sygnał, że nie chcę powodować czyjegoś cierpienia, nawet jeśli nie wszystko, co o sobie mówi, jest dla mnie zrozumiałe.”
- "Tęsknię za jenu śmiechem", czyli o zmaganiach lewicowej rewolucji z gramatyką postpłciową – wPolityce.pl
„Nie wie już czy się śmiać czy płakać. Obawiam się, że to lewicowe szaleństwo nie ma końca lub gdzieś tam przy granicach absurdu będzie musiała czyhać policja myśli, bo inaczej nie da się nad tym zapanować.”
Polecamy
- @inkluzywnamowa
- Słownik Empatyczny Języka Polskiego
- Absurdalnik Mlem! – zin promujący lekką i absurdalną fantastykę; ma politykę umieszczania zaimków w bio.
- Whosome – portal poświęcony Doctor Who i popkulturze; ma politykę umieszczania zaimków w bio.
- Centrum Równik – rozdaje przypinki z zaimkami, również nienormatywnymi.
Social media
Inne wersje językowe
Wsparcie
Jeśli chcesz się zrzucić na serwer, domeny, wlepki itp., lub zwyczajnie postawić autorzom piwo, możesz skorzystać z poniższych linków: