Moje zaimki to:
one/ich
(Formy niemęskoosobowe liczby mnogiej)
Przykłady użycia w zdaniu:
- Myślę, że one są bardzo miłe, przyjacielskie i urzekające.
- Tęsknię za ich śmiechem.
- Chciałyśmy ich posłuchać.
- Chciałyśmy posłuchać właśnie ich.
- Napiszę do nich później.
- Powiedziałyśmy im, że je lubimy.
- Powiedziałyśmy to właśnie im.
- To wszystko dzięki nim.
- Spotkałyśmy je wczoraj.
- Spotkałyśmy właśnie je.
- Wycelowałyśmy w nie palcem.
- Poszłyśmy z nimi do szkoły.
- Rozmawialiśmy o nich ostatnio.
- Chciałybyście pójść do kina?
- Czy będziecie grały z nami?
- Kiedy będziecie mogły się z nami spotkać?
- Gdy byłyśmy w domu, zaczęłyśmy gotować.
- Dostałyśmy wyniki egzaminu i jesteśmy z nich zadowolone.
- Wszystkie z nich chciały czego innego.
- To miło, że nas państwo odwiedzają.
- Czy będą państwo kontynuować subskrypcję?
Odmiana:
Mianownik | Dopełniacz | Celownik | Biernik | Narzędnik | Miejscownik |
---|---|---|---|---|---|
one | ich / ich / nich | im / im / nim | je / je / nie | nimi | nich |
Skąd w polszczyźnie tyle różnych form zaimków? Zapraszamy do lektury artykułu: Co warto wiedzieć o używaniu (i tworzeniu) zaimków?
1 os. | 2 os. | 3 os. | Przymiotniki |
---|---|---|---|
–ałyśmy | –ałyście | –ły | –e |
Formy mnogie
Normatywne formy mnogie mogą być używane do opisu pojedynczej osoby, w tym jako dosłowne tłumaczenie angielskiego „they/them”. Są poprawne i bez tworzenia neogramatyki, a ich zamysł jest łatwy do zrozumienia dla osób znających angielski odpowiednik, aczkolwiek dla wielu jest to dezorientujące. Używanie ich wciąż wymaga wyboru między zgenderyzowanymi wersjami („oni” lub „one”). Nienormatywne formy mnogie mogą służyć nie tylko do opisu pojedynczych osób, ale również grup mieszanych lub o nieznanej płci. Więcej informacji o zwracaniu się do grup na naszym blogu: „Jak zwracać się do grup osób?”- one/ich – Formy niemęskoosobowe liczby mnogiej Normatywne
- oni/ich – Formy męskoosobowe liczby mnogiej Normatywne
- oni/e/ich – Formy liczby mnogiej z ukośnikiem Normatywne
- ona/ich – Neutralne formy mnogie z zaimkiem „ona”
- ona/ich – Formy mnogie oparte na czeskiej liczbie mnogiej
- ony/ich – Formy mnogie rodzaju postpłciowego z zaimkiem „ony”
- onie/ich – Neologiczne formy mnogie z zaimkiem „onie”
Przykłady z tekstów kultury:
Formy niemęskoosobowe liczby mnogiej (one/ich)
One Day at a Time, sezon 2 odcinek 3 „Kwestia zaimków”, 2018
- „– Rozmawiałam z Syd i okazuje się, ze mamy tyle ze sobą wspólnego. Wiem, że nie chcesz, bym się umawiała, ale mogę pójść z nimi na lody?
– Mówiąc „nimi” masz na myśli tylko Syd?
– Tak.”
- „– Rozmawiałam z Syd i okazuje się, ze mamy tyle ze sobą wspólnego. Wiem, że nie chcesz, bym się umawiała, ale mogę pójść z nimi na lody?
Tiger & Bunny, sezon 1 odcinek 6 „Fire Is A Good Servant But A Bad Master” (tłumaczenie: Anna Piotrowska) , 2021 ; Nathan Seymour aka Fire Emblen - niebinarna postać z anime Tiger & Bunny, identyfikująca się kobieco. W anglojęzycznej wersji używa zaimków they/them. W polskiej tłumaczka zdecydowała się na niemęskoosobową liczbę mnogą (one/ich)
Ines Siwińska – Ł (Femikotki Zin: Miłość) , 2021
- „Nigdzie nie było nawet śladu Ciele, no ale z Ciele tak to już było, że to one znajdowały ciebie, a nie ty je.”
- „– Tylko tyle znam – wzruszyły ramionami i dmuchnięciem odrzuciły opadającą na oczy grzywkę.”
- „– Zapraszałyście kogoś? – rzuciły Ciele, które nagle zmaterializowały się w pierwszej ławce.”
Marcin Dobosz – Wolność, równość, niebinarność (Skarb Kibica na Igrzyska w Tokio (Przegląd Sportowy)) , 2021 ; pominęłośmy w cytacie fragmenty nieopacznie zdradzające deadname i AGAB Quinn
- „Sporo uwagi mediów przyciągnie na pewno także obecność Quinn, a dlaczego – […] – Quinn we wrześniu ogłosiły, że są osobą transpłciową i niebinarną oraz nie należy używać wobec nich zaimków liczby pojedynczej określonych płciowo […]. Zatem, najdelikatniej jak się da: w reprezentacji Kanady w koszulce z numerem 5 zagarają, które liczą, że dzięki ich grze świat zwróci baczną uwagę na kwestię osób transpłciowych.”
Ida Ślęzak – Protest i poezja (w: „Dialog”) , 2020
- „Myles – jak piszą o sobie – są pochodzącymi z Bostonu nowojorskimi poetkami, ikonami lesbijskiej poezji i queerowej kultury. Mieszkały na Lower East Side i były związane przede wszystkim z ośrodkiem eksperymentalnej The Poetry Project w St. Marks Church, gdzie przez lata zajmowały stanowisko dyrektorek artystycznych. W swojej twórczości eksplorują doświadczenia kobiecości i nienormatywnej, queerowej tożsamości.”
Ida Ślęzak – Archiwum i powtórzenie (w: „Dialog”) , 2020
- „Myles podczas kampanii w latach dziewięćdziesiątych identyfikowały się jako kobieta i lesbijka, a zatem ich problematyzacja własnej widoczności i żądanie adekwatnej reprezentacji rozgrywało się w oparciu o inne kategorie tożsamości. ”
Wiktorze Marcowe – Bez wzajemnej opieki wszystkie zginiemy (gazeta manifowa Inicjatywy 8 Marca) , 2021
- „Jestem osobą niebinarną, używam męskich końcówek, ale mam macicę i też mogę zajść w ciążę.”
- „Jakbym miał się ścierać bezpośrednio z policją czy siedzieć w areszcie, to bym chyba się potem przekręcił. I moje osoby partnerskie, mimo przygotowania na taką sytuację, razem ze mną. ”
- „O. powiedziało, że mu znikam, i muszę trochę przystopować. M. był we wszystkim ze mną. ”
- „Opiekuje się mną, bo tradycyjne instytucje opieki zawiodły - nie ma rodziny i nie ma państwa dla takich jak my, queerów, transek, płodobójczyń.”
O co chodzi w tej stronie?
Polska gramatyka jest skomplikowana i silnie zgenderyzowana. Nie oznacza to jednak, że niemożliwe jest używanie innych form niż „on” i „ona”.
Udostępniamy tutaj linki do przykładów użycia (w prostych zdaniach oraz w tekstach kultury: literaturze, prasie, filmach, serialach, muzyce) zaimków i innych form płciowych – nie tylko normatywnych „on” i „ona”, lecz także form niebinarnych, takich jak rodzaj neutralny czy postpłciowy.
Dlaczego należy je respektować? Bo zwracanie się do kogoś tak, jak sobie życzy, jest podstawą relacji społecznych. Nie powiesz do Ani „Franku”, nie powiesz „na ty” do osoby, z którą jesteś „na pan”, itp. A są osoby, które nie chcą, by im mówić „on” ani „ona”. Czy to uszanujesz, świadczy wyłącznie o Tobie.
Warto wrzucić link do swoich zaimków na swoje profile na portalach społecznościowych – nawet jeśli jesteś cis (= nie trans) i używasz „on” lub „ona”. – ponieważ dzięki temu pokazujesz wsparcie dla społeczności trans i normalizujesz podawanie zaimków przez osoby, których zaimki nie są oczywiste (więcej powodów tutaj).
Formy neutralne płciowo – jak np. „moi drodzy/drogie”, „drogie osoby”, „wszys* chętn*”, „jesteś wspaniałx”, itp. – są też przydatne, gdy zwracasz się do grupy ludzi lub do osoby, której płci nie znasz.
Już teraz w codziennej polszczyźnie używamy wielu form neutralnych płciowo: „moje kochanie zrobiło mi niespodziankę”, „proszę przyjść do szkoły z rodzicem”, „w urzędzie powiedziano mi, że...”, „dzwonili z gazowni”, „będę robić”, itp. Tutaj idziemy po prostu o krok dalej.