Moje zaimki to:
’n’/je’
(Formy z apostrofem)
Przykłady użycia w zdaniu:
- Myślę, że ’n’ jest bardzo mił’, przyjacielsk’ i urzekając’.
- Tęsknię za je’ śmiechem.
- Chciał’bym je’ posłuchać.
- Chciał’bym posłuchać właśnie je’.
- Napiszę do nie’ później.
- Powiedział’m je’, że je’ lubię.
- Powiedział’m to właśnie je’.
- To wszystko dzięki nie’.
- Spotkał’m je’ wczoraj.
- Spotkał’m właśnie je’.
- Wycelował’m w nie’ palcem.
- Posze’m z ni’ do szkoły.
- Rozmawialiśmy o ni’ ostatnio.
- Chciał’byś pójść do kina?
- Czy będziesz grał’ z nami?
- Kiedy będziesz mógł’ się z nami spotkać?
- Gdy był’m w domu, zaczął’m gotować.
- Dostał’m wyniki egzaminu i jestem z nich zadowolon’.
- Każd’ z nich chciał’ czego innego.
- To miło, że nas pa’ odwiedza.
- Czy będzie pa’ kontynuować subskrypcję?
Odmiana:
| Mianownik | Dopełniacz | Celownik | Biernik | Narzędnik | Miejscownik |
|---|---|---|---|---|---|
| ’n’ /n̥/ | je’ /jɛː/ / je’ /jɛː/ / nie’ /ɲɛː/ | je’ /jɛː/ / je’ /jɛː/ / nie’ /ɲɛː/ | je’ /jɛː/ / je’ /jɛː/ / nie’ /ɲɛː/ | ni’ /ɲiː/ | ni’ /ɲiː/ |
Skąd w polszczyźnie tyle różnych form zaimków? Zapraszamy do lektury artykułu: Co warto wiedzieć o używaniu (i tworzeniu) zaimków?
| 1 os. | 2 os. | 3 os. | Przymiotniki |
|---|---|---|---|
| –’m | –’ś | –’ | –’ |
Zaimki graficzne
Formy te używają placeholderów / znaków zastępujących w miejscu różnic między wersją męską a żeńską. Są przydatne w piśmie, ale ciężkie lub niemożliwe do wymówienia (mogą też sprawiać problemy czytnikom ekranowym). Intencja jest łatwa do zrozumienia. Często są też używane w zwrotach do grupy osób lub osoby o nieznanej płci.
Przykłady z tekstów kultury:
Formy z apostrofem (’n’/je’)
Bogi Takács – Społeczny wizerunek policji („Nowa Fantastyka” 1/2021) , 2020
- „Do biura z hukiem wpada kierownik. patrzy na je' slajdy i wrzeszczy:
– Ciągle trują ci dupę tymi bzdurami o obcych?!” - „A im mniejszy odsetek przybyszów pozaziemskich, tym gorszy wynik.
I tym niższa czułość i swoistość, myśli, lecz nie dodaje tego na głos. Nie przysze' tu, aby obalić projekt bramek kontrolnych.” - „Kari spędza przeszło godzinę na dyskusji, choć w przeciągu pierwszych trzydziestu minut uchodzi z nie' cały zapał.”
- „Do biura z hukiem wpada kierownik. patrzy na je' slajdy i wrzeszczy:
O co chodzi w tej stronie?
Polska gramatyka jest skomplikowana i silnie zgenderyzowana. Nie oznacza to jednak, że niemożliwe jest używanie innych form niż „on” i „ona”.
Udostępniamy tutaj linki do przykładów użycia (w prostych zdaniach oraz w tekstach kultury: literaturze, prasie, filmach, serialach, muzyce) zaimków i innych form płciowych – nie tylko normatywnych „on” i „ona”, lecz także form niebinarnych, takich jak rodzaj neutralny czy postpłciowy.
Dlaczego należy je respektować? Bo zwracanie się do kogoś tak, jak sobie życzy, jest podstawą relacji społecznych. Nie powiesz do Ani „Franku”, nie powiesz „na ty” do osoby, z którą jesteś „na pan”, itp. A są osoby, które nie chcą, by im mówić „on” ani „ona”. Czy to uszanujesz, świadczy wyłącznie o Tobie.
Warto wrzucić link do swoich zaimków na swoje profile na portalach społecznościowych – nawet jeśli jesteś cis (= nie trans) i używasz „on” lub „ona”. – ponieważ dzięki temu pokazujesz wsparcie dla społeczności trans i normalizujesz podawanie zaimków przez osoby, których zaimki nie są oczywiste (więcej powodów tutaj).
Formy neutralne płciowo – jak np. „moi drodzy/drogie”, „drogie osoby”, „wszys* chętn*”, „jesteś wspaniałx”, itp. – są też przydatne, gdy zwracasz się do grupy ludzi lub do osoby, której płci nie znasz.
Już teraz w codziennej polszczyźnie używamy wielu form neutralnych płciowo: „moje kochanie zrobiło mi niespodziankę”, „proszę przyjść do szkoły z rodzicem”, „w urzędzie powiedziano mi, że...”, „dzwonili z gazowni”, „będę robić”, itp. Tutaj idziemy po prostu o krok dalej.