Iksatywy

Formy graficzne, takie jak onx, on* czy on_ używają placeholderów / znaków zastępujących w miejscu różnic między wersją męską a żeńską. Są przydatne w piśmie, ale ciężkie lub niemożliwe do wymówienia (mogą też sprawiać problemy czytnikom ekranowym). Intencja jest łatwa do zrozumienia. Często są też używane w zwrotach do grupy osób lub osoby o nieznanej płci.

Znaków zastępujących można używać również dla rzeczowników. Ze względu na popularność form z iksem, prezentujemy je tutaj na przykładzie iksatywów, ale można wymienić „x” na inny placeholder (jak podłoga „_” czy gwiazdka „*”).

Daje to ciekawe możliwości stylizacji, np. „z zapatyst☆ami”, „z komunist☭ami”, „z anarchistⒶami”, „z kapitalist💲ami”…

Iksatywy pasują gramatycznie do form z iksem, np. „mojx pięknx partnerx przyszłx do domu”. Są nieodmienne. Liczbę mnogą proponujemy zaznaczać za pomocą podwójnego iksa, np. „partnerx” → „partnerxx”.

Pamiętajmy, że inkluzywność to też dostępność. Choć formy graficzne są świetne np. na plakat, to już w przypadku dłuższych tekstów zaczynają sprawiać problemy: słabo sobie z nimi radzą czytniki głosowe dla osób niewidomych i niedowidzących, mogą też być trudniejsze dla osób z dysleksją lub słabiej mówiących po polsku.

Polska morfologia jest skomplikowana. Nie da się obiektywnie wybrać, na przykład, czy lepszym iksatywem jest „pracownix” (bardziej neutralnie) czy „pracownikx” (bardziej czytelnie). Proponowane przez nas formy są tylko propozycjami.

Form tych używa 16,1% osób niebinarnych.
Dane na podstawie Niebinarnego Spisu Powszechnego 2024.

Udostępnij:

Flaga osób niebinarnych z naniesioną literą „x”.
Autorstwo

Przykłady

maskulatyw feminatyw iksatyw
  • astronauta
  • astronauci
  • astronautka
  • astronautki
  • Europejczyk
  • Europejczycy
  • Europejka
  • Europejki
  • przyjaciel
  • przyjaciele
  • przyjaciółka
  • przyjaciółki
  • twórca
  • twórcy
  • twórczyni
  • twórczynie
  • radny
  • radni
  • radna
  • radne

Przykład odmiany

liczba pojedyncza
  • M (kto? co?) tx kosmicznx twórcx
  • D (kogo? czego?) tx kosmicznx twórcx
  • C (komu? czemu?) tx kosmicznx twórcx
  • B (kogo? co?) tx kosmicznx twórcx
  • N (z kim? z czym?) tx kosmicznx twórcx
  • Msc (o kim? o czym?) tx kosmicznx twórcx
  • W (o!) tx kosmicznx twórcx
liczba mnoga
  • M (kto? co?) txx kosmicznxx twórcxx
  • D (kogo? czego?) txx kosmicznxx twórcxx
  • C (komu? czemu?) txx kosmicznxx twórcxx
  • B (kogo? co?) txx kosmicznxx twórcxx
  • N (z kim? z czym?) txx kosmicznxx twórcxx
  • Msc (o kim? o czym?) txx kosmicznxx twórcxx
  • W (o!) txx kosmicznxx twórcxx

Generator

Końcówki iksatywów są proste i regularne, dlatego stworzyłośmy poniższy automatyczny generator. Jest on z natury uproszczony, dlatego prosimy nie traktować go zbyt poważnie, kod może czasem tworzyć dziwne formy 😉

Wpisz poniżej dowolny rzeczownik określający osobę, w rodzaju męskim liczby pojedynczej:

maskulatyw feminatyw iksatyw
  • fotograf
  • fotografowie
  • fotografka
  • fotografki