Inkluzywna ortografia

2024-04-25 | @tymk

Brak inkluzywności w języku objawia się to nie tylko w mowie, ale też w sposobie jego zapisywania. Nie lękaj się jednak, bo mam zamiar pokazać Ci, jak można temu zaradzić!

1. Osobatywy własne wielką czy małą literą?

Według współczesnych wytycznych przymiotniki własne należy pisać małą literą. Natomiast, słowo „osoba” jako rzeczownik pospolity również należy pisać z małej. Oznacza to, że osobatywy własne pisze się, normatywnie, małą literą np. „osoba polska”. Odróżnia to je od maskulatywów i feminatywów i powoduje niechęć w używaniu ich przed strachem o obrażenie konoś przez użycie małej litery. My jednak zachęcamy: piszcie osobatywy własne dużą literą!

Nie tylko te z „osobą”, ale też np. „Człowiek Praski” czy „Indywiduum Warszawskie”, czy w połączeniu ze zbioratywem, np. „Lud Ziemski”. Zachęcamy do rozszerzenia tego zachowania również na inne rzeczowniki określane przez przymiotniki własne np. „Pracownice Krakowskie”, „Śmieciarze Wrocławscy”.

2. Kropka po niektórych skrótach tytułów

Tradycyjnie po skrótach zawodów kończących się na tę samą literę co sam zawód nie stawia się kropki – np. „dr”, „mgr”, „mjr” – bo kropka ma oznaczać ominiętą końcówkę słowa. My zachęcamy jednak do stawiania po nich kropek, bo przecież skrót „dr.” oznacza znacznie więcej niż tylko maskulatyw! Kropka może oznaczać „doktorze”, „doktoru” albo nawet „osobę doktorską”. W innych ortografiach świata to normalne, że po maskulatywie „dr” stawia się kropkę, np. w niemieckim „Dr.” może oznaczać tak samo „Doktor”, jak i „Doktorin”. Wykorzystajmy okazję, by zwiększając inklywność, jednocześnie uprościć polską ortografię: zamiast zastanawiać się, czy dany skrót wymaga kropki czy nie, po prostu stawiajmy ją zawsze, nawet przy maskulatywach, np. „mjr. dr. Kowalski”.

To by było na tyle, bądźcie sobą i nie bójcie się zmieniać języka, bo to Wy go tworzycie!